Khái niệm về đỉnh dân số đề cập đến mức dân số cao nhất mà một nền kinh tế đạt được trước khi bắt đầu giảm. Theo dự báo mới nhất, Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, có thể chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, ngụ ý rằng dân số Mỹ sẽ tiếp tục tăng sau năm 2100. Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc, cung cấp cái nhìn tổng quan về thời điểm đạt đỉnh dân số của 40 nền kinh tế trên thế giới.
Báo cáo này đã tính đến các yếu tố quan trọng như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra dự báo chính xác. Dự báo cho thấy nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới và đạt đỉnh vào cuối thế kỷ này. Điều này đặt ra những thách thức và cơ hội mới cho các quốc gia này trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số tăng.
Ngược lại, dân số tại phần lớn các nền kinh tế châu Á và châu Âu đang ổn định hoặc bắt đầu xu hướng giảm. Sự thay đổi trong cơ cấu dân số này có thể dẫn đến những thách thức mới về kinh tế và xã hội, bao gồm vấn đề về an sinh xã hội và lao động. Sự ổn định hoặc giảm dân số cũng có thể tạo ra cơ hội cho các quốc gia này trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế bền vững.
Riêng Việt Nam, theo dự báo, sẽ đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này đặt ra những thách thức và cơ hội cho Việt Nam trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số tăng. Để đối mặt với những thách thức này, Việt Nam cần có những chiến lược và chính sách phù hợp nhằm tối ưu hóa cơ hội và giảm thiểu thách thức từ sự thay đổi dân số.
Việc hiểu và nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp các quốc gia, trong đó có Việt Nam, có thể đưa ra những quyết sách phù hợp để phát triển bền vững trong tương lai. Thông qua việc phân tích và dự báo dân số, các quốc gia có thể chủ động xây dựng chiến lược phát triển kinh tế, xã hội và đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.
Hiện tại, các quốc gia đang đối mặt với thách thức lớn trong việc cân bằng giữa tăng trưởng dân số và phát triển kinh tế bền vững. Song song với đó, các quốc gia cũng cần đảm bảo quyền và lợi ích của người dân, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế, giáo dục và việc làm. Tóm lại, dự báo về đỉnh dân số không chỉ là thông tin mà còn là cơ sở quan trọng để các quốc gia xây dựng chiến lược phát triển lâu dài và bền vững.
