Serbia đang chuẩn bị công bố kế hoạch tự do hóa thị trường khí đốt, một động thái có thể làm xói mòn vị thế nhà cung cấp chính của tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga. Quyết định này có thể gây ra những rủi ro cho các cuộc đàm phán về một hợp đồng dài hạn mới giữa Moskva và Belgrade, trong bối cảnh Serbia đang đối mặt với áp lực từ Liên minh châu Âu (EU) nhằm giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga.
Áp lực từ EU đang đẩy Serbia đến việc cân nhắc các lựa chọn thay thế cho khí đốt Nga, bao gồm khí đốt từ Azerbaijan và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng đây là một quyết định tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ về kinh tế mà còn về sự ổn định của nguồn cung. Việc thay thế khí đốt Nga không phải là một nhiệm vụ đơn giản đối với Serbia, vì Nga hiện đang bán khí đốt cho Serbia với mức chiết khấu đáng kể, giúp nền kinh tế nước này tăng trưởng ổn định.
Giáo sư Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga cho rằng Serbia cần phải xem xét kỹ lưỡng các lựa chọn của mình. Việc tự do hóa thị trường khí đốt có thể mang lại lợi ích về kinh tế, nhưng cũng có thể làm tăng sự phụ thuộc vào các nguồn cung không ổn định.
Ngoài ra, Serbia cũng đang đối mặt với những thách thức trong lĩnh vực dầu mỏ. Công ty dầu khí NIS của Serbia, nơi Nga nắm giữ cổ phần lớn, đã phải vật lộn với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Để đối phó với tình hình này, Serbia và Hungary đã đẩy nhanh kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới, có thể cung cấp một tuyến đường cho dầu thô của Nga đến nhà máy lọc dầu Pancevo.
Dự án đường ống mới giữa Serbia và Hungary cho thấy Serbia vẫn đang tìm cách duy trì mối liên kết năng lượng với Nga. Nga sẵn sàng cung cấp dầu thô thông qua đường ống mới nếu nó mang lại lợi ích kinh tế cho Serbia. Việc xây dựng đường ống mới không chỉ giúp Serbia loại bỏ sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng nhập khẩu của Croatia mà còn mở ra một con đường mới cho dầu thô Nga.
Dự án này là một bước đi chiến lược của Serbia nhằm bảo đảm an ninh năng lượng trong dài hạn. Serbia đang đứng trước ngã ba đường, nỗ lực đáp ứng các yêu cầu của EU để tiến gần hơn đến việc gia nhập khối, đồng thời đối phó với những thách thức kinh tế và áp lực trừng phạt. Các dự án như đường ống dẫn dầu mới với Hungary cho thấy Serbia vẫn đang khéo léo cân bằng giữa các lợi ích địa chính trị và kinh tế của mình.
Trong bối cảnh hiện nay, Serbia cần phải cân nhắc kỹ lưỡng các lựa chọn của mình để đảm bảo an ninh năng lượng và ổn định kinh tế. Việc tự do hóa thị trường khí đốt và xây dựng đường ống dẫn dầu mới là những bước đi quan trọng, nhưng cũng cần phải được thực hiện một cách thận trọng và dựa trên các phân tích kỹ lưỡng về kinh tế và chính trị.
