Tình trạng đìu hiu tại các chợ truyền thống ở TPHCM đã trở thành một vấn đề đáng lo ngại. Các chợ như Bà Chiểu, Tân Định, An Đông, Phạm Văn Hai… thường ngày nhộn nhịp giờ đây trở nên vắng vẻ, thưa thớt. Dù các sạp hàng vẫn được bày biện đầy đủ hàng hóa, nhiều tiểu thương chỉ ngồi bấm điện thoại hoặc trò chuyện với nhau, chờ đợi khách hàng.
Tình trạng này không chỉ xảy ra với ngành hàng thực phẩm mà còn ảnh hưởng đến các tiểu thương kinh doanh quần áo, giày dép, đồ nhựa. Doanh thu ngày một sụt giảm khiến nhiều người không thể duy trì hoạt động kinh doanh. Bà Nguyễn Thị Mai, tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Bà Chiểu, chia sẻ rằng trước đây chợ đông nghẹt vào buổi sáng, nhưng giờ ngồi đến trưa cũng chỉ lác đác vài người. Nhiều hôm bán chưa được 500.000 đồng, trừ tiền điện nước, tiền thuê sạp còn lại chẳng bao nhiêu.
Chị Nguyễn Út, tiểu thương tại chợ Phạm Văn Hai, cũng bày tỏ rằng trước đây có ngày bán được cho 20-30 khách, nhưng giờ chỉ còn 5-7 khách là mừng. Khách hàng hiện nay phần lớn đều mua hàng trên mạng, khiến việc kinh doanh tại chợ trở nên khó khăn. Tình trạng này không chỉ xảy ra tại các chợ nhỏ lẻ mà còn tại các chợ lớn được đầu tư hàng tỉ đồng nhưng không phát huy hiệu quả.
TPHCM hiện có nhiều chợ truyền thống được đầu tư nhưng không phát huy hiệu quả, dẫn đến tình trạng bỏ hoang hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. Chợ Tân Phú và chợ Phú Hữu (cùng thuộc địa bàn TP Thủ Đức cũ) là hai ví dụ tiêu biểu. Hiện, hai chợ này đã được đưa vào danh sách chờ giải tỏa giai đoạn 2025-2030.
Trước thực trạng này, Sở Công Thương đã kiến nghị thành phố rà soát, giải thể hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng các khu chợ không hiệu quả. Đồng thời, sở cũng tiếp tục rà soát thực trạng mạng lưới chợ trên toàn địa bàn để hoàn thiện kế hoạch phát triển chợ giai đoạn 2025-2030.
Để khắc phục tình trạng này, Sở Công Thương cho rằng cần có các giải pháp mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm tăng tính cạnh tranh cho các chợ dân sinh. Các giải pháp này bao gồm tổ chức các chương trình khuyến mãi, ưu đãi vào những thời điểm cụ thể, quảng bá rộng rãi đến người tiêu dùng, và khuyến khích các tổ chức quản lý chợ đóng vai trò là đại diện truyền thông.
Ngoài ra, ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh tại chợ cũng cần được tăng cường, đặc biệt là việc sử dụng các phương thức thanh toán không tiền mặt, dịch vụ giao hàng tận nơi thông qua các đơn vị vận chuyển, và phát triển các kênh bán hàng trực tuyến. Sở Công Thương cũng đề xuất thành phố nên có những chính sách hỗ trợ để giúp các chợ truyền thống có thể cạnh tranh với các hình thức kinh doanh hiện đại.
TPHCM cũng đang triển khai các đề án song song như ‘Chợ trực tuyến’, ‘Chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm’, ‘Truy xuất nguồn gốc thịt, trứng, gia cầm’ và ‘Chuỗi thực phẩm an toàn’ nhằm đưa chợ dân sinh vào một hệ sinh thái thương mại có kiểm soát, minh bạch và bền vững hơn.
Giải pháp lâu dài để hồi sinh các chợ truyền thống không chỉ nằm ở việc khôi phục hoạt động kinh doanh mà còn ở việc đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ. Các cơ quan chức năng cần có những chính sách hỗ trợ cụ thể để giúp các tiểu thương có thể chuyển đổi và thích nghi với tình hình mới.
Tóm lại, việc tìm ra giải pháp để hồi sinh các chợ truyền thống không chỉ giúp duy trì cuộc sống của hàng ngàn tiểu thương mà còn góp phần bảo tồn văn hóa và bản sắc của từng địa phương. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc của các cấp chính quyền, sự chung tay của các doanh nghiệp và ý thức của người tiêu dùng trong việc hỗ trợ và sử dụng dịch vụ tại các chợ truyền thống.
Sở Công Thương TPHCM đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ các chợ truyền thống. Đồng thời, người dân cũng có thể tham khảo chợ trực tuyến để có thể mua sắm và hỗ trợ các tiểu thương trong giai đoạn khó khăn này.
