Công ty Cổ phần Điện Trường Giang đã đạt được thành tựu đáng kể với sản phẩm máy cắt chân không VCB TV1 (24-40.5kV) đạt tiêu chuẩn IEC và chứng nhận quốc tế KEMA, ASTA. Tuy nhiên, một thực trạng đáng tiếc đang diễn ra là nhiều doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có Điện Trường Giang, đang phải đối mặt với nghịch cảnh sản phẩm đạt chuẩn quốc tế nhưng không được sử dụng tại Việt Nam.

Vấn đề này không xuất phát từ năng lực sản xuất của doanh nghiệp mà chủ yếu do rào cản chính sách và thiếu cơ chế hỗ trợ cho doanh nghiệp nội địa. Luật Đấu thầu 2023 đã đề ra quy định ưu tiên cho sản phẩm sản xuất trong nước, nhưng trên thực tế, hồ sơ mời thầu của các đơn vị chủ đầu tư vẫn chưa cụ thể hóa các tiêu chí để đánh giá và ưu tiên sản phẩm trong nước.

Không chỉ vậy, doanh nghiệp Việt Nam còn phải đối mặt với nhiều khó khăn khác như chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) cao trong khi không nhận được hỗ trợ từ chính sách. Chi phí thử nghiệm sản phẩm cao và kết quả thử nghiệm tại các phòng thí nghiệm trong nước như Quatest không được công nhận đã khiến doanh nghiệp buộc phải thực hiện kiểm định quốc tế tại các tổ chức như KEMA, ASTA, CE, UL với chi phí cao.

Một thách thức khác mà doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt là sự thiếu thốn phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Điều này buộc các doanh nghiệp phải thực hiện thử nghiệm tại châu Âu với thời gian và chi phí lớn. Cùng với đó, ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, khiến doanh nghiệp phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu.

Ngoài ra, quá trình thương mại hóa và xuất khẩu sản phẩm cũng gặp nhiều khó khăn do chi phí cao cho chứng nhận quốc tế như CE, UL, và thiếu hỗ trợ tiếp thị cũng như chuyển giao công nghệ từ các dự án FDI. Điều này khiến doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn trong việc phát triển và cạnh tranh với các công ty nước ngoài.

Trước tình hình này, các doanh nghiệp đang rất cần cơ chế hỗ trợ đúng và trúng để tạo điều kiện thuận lợi cho sản phẩm trong nước. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển và bứt phá, từ đó khơi thông tiềm lực quốc gia. Với sự hỗ trợ phù hợp, các doanh nghiệp trong nước có thể tận dụng được lợi thế của mình để cạnh tranh trên thị trường quốc tế cũng như trong nước.

Ngành nhôm Việt Nam đang đứng trước những cơ hội và thách thức lớn trong quá trình phát triển. Trong thập kỷ qua, ngành nhôm đã trải qua sự tăng trưởng đáng kể, với số lượng nhà máy, quy mô sản xuất và tổng sản lượng đều tăng gấp đôi. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, tổng sản lượng các loại nhôm đạt gần 1,5 triệu tấn, tương đương 4,2 tỷ USD, đánh dấu mức tăng trưởng 14,5% so với năm 2023. Trong đó, nhôm định hình chiếm 43,3% với 650 nghìn tấn, nhôm tái chế chiếm 16,7% với trên 250 nghìn tấn.

Ngành nhôm Việt Nam cũng đang tận hưởng nhiều lợi thế để phát triển mạnh mẽ hơn. Với 17 Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là Hiệp định RCEP, EVFTA, CEPA, ngành nhôm Việt Nam có cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu với thuế nhập khẩu nguyên liệu 0% và thuế xuất khẩu với hầu hết các sản phẩm hoàn chỉnh cho người dùng cuối 0%. Hơn nữa, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với 9 quốc gia lớn như Trung Quốc, Nga, Hoa Kỳ, Nhật Bản… cũng mở ra cơ hội không giới hạn cho ngành nhôm Việt Nam trong việc mở rộng thị trường và tăng cường hợp tác quốc tế.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, ngành nhôm cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức cần giải quyết. Hiện tượng dư thừa công suất nhiều năm nay chưa cải thiện, thị trường bất động sản và xây dựng tạm thời ngưng trệ, nhu cầu nhôm xây dựng giảm sút. Các nhà máy ép đùn phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh đến đầu quý II/2025. Chi phí đầu vào cho sản xuất liên tục tăng, nhưng giá bán nhôm định hình trên thị trường không đủ bù đắp chi phí đầu vào, dẫn đến lợi nhuận của nhà sản xuất giảm mạnh trong 2-3 năm qua.

Để vượt qua những thách thức trên và tận dụng các cơ hội, ngành nhôm cần đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, quản trị ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), ổn định chất lượng, xây dựng thương hiệu nhôm Việt nhằm chiếm lĩnh thị trường, thay thế hàng nhập khẩu. Điều chỉnh chính sách phù hợp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh như giảm thuế VAT, giảm thuế xuất khẩu 5%, hướng dẫn thực hành ESG, hỗ trợ tín dụng xanh. Mở rộng thị trường, tận dụng các Hiệp định thương mại tự do (FTA), học hỏi từ chính các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài. Đào tạo nhân lực, nhân lực kỹ thuật đáp ứng yêu cầu sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo dự báo, đến 2030, nhu cầu về vật liệu nhôm sẽ tăng 25% so với hiện tại. Nhôm xây dựng và công trình sẽ chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khoảng 13% trong giai đoạn 2024-2029. Bộ Xây dựng dự báo nhôm xây dựng có mức tăng trưởng 25% trong 5 năm tới nhờ có chính sách tháo gỡ cho các dự án đầu tư bất động sản. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển của ngành nhôm Việt Nam trong tương lai, và việc vượt qua các thách thức hiện tại sẽ giúp ngành nhôm duy trì đà tăng trưởng và đạt được các mục tiêu đề ra.