Chiều ngày 17/7, chị N., 38 tuổi, ở Hà Nội, đã nhận được một cuộc điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chị chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thao tác theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức, và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Cảnh báo về chiêu thức lừa đảo qua mạng xã hội đang gia tăng, đặc biệt là vào thời điểm người tiêu dùng thường có tâm lý nóng vội tìm kiếm các giá rẻ phút chót. Các đối tượng lừa đảo lợi dụng điều này để tạo ra các thủ đoạn tinh vi nhằm chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.

Các đối tượng thường tạo ra các fanpage giả mạo trên mạng xã hội, đặc biệt là trên Facebook, với mục đích tạo lòng tin ở người dùng. Chúng thường sử dụng hình ảnh và nội dung tương tự như các trang chính thống, kèm theo tích xanh xác thực để tạo sự tin tưởng. Tuy nhiên, đây là một trong những thủ đoạn lừa đảo phổ biến hiện nay.

Chúng thường đăng tải các chương trình du lịch hấp dẫn với giá rẻ bất ngờ và yêu cầu người tiêu dùng chuyển cọc 50% để giữ chỗ. Sau đó, chúng sẽ gửi mã đặt phòng giả mạo và cắt đứt liên lạc với nạn nhân. Các fanpage lừa đảo này thường sao chép nội dung, hình ảnh và quy trình đặt phòng từ các trang web chính thức, sau đó chạy quảng cáo trên Facebook với nội dung hấp dẫn đánh vào tâm lý ham rẻ của người dùng.

Khi nạn nhân đã chuyển cọc, các đối tượng sẽ thông báo rằng phòng đã được đặt hết và hướng dẫn nạn nhân liên hệ với ‘kế toán’ để được hoàn tiền. Tuy nhiên, khi nạn nhân gọi điện, chúng sẽ yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản hoặc gửi link thanh toán qua cổng trung gian như VnPay để tạo cảm giác hợp lệ.

Nhiều người đã bị lừa mất thêm tiền hoặc lộ dữ liệu tài chính do lo lắng muốn lấy lại tiền và làm theo yêu cầu của đối tượng. Chỉ khi nghi ngờ hoặc không liên lạc được với ‘bên đặt phòng’, nạn nhân mới gọi đến hotline chính thức của khách sạn để xác minh, nhưng lúc đó thường đã quá muộn.

Để nhận biết fanpage lừa đảo, người dùng cần chú ý đến các dấu hiệu như tương tác bất thường (nhiều lượt thích nhưng ít hoặc không có bình luận thật), thông tin ‘Giới thiệu’ không rõ ràng (do nước ngoài quản lý hoặc mới lập) và số điện thoại không khớp với website chính thức. Người dùng nên kiểm tra mục ‘Tính minh bạch của Trang’ để xem người quản lý trang và lịch sử đổi tên fanpage.

Ngoài ra, người dùng cũng nên cẩn thận khi nhận được các thông tin quảng cáo hấp dẫn qua mạng xã hội, đặc biệt là khi có yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Nếu có nghi ngờ, người dùng nên liên hệ trực tiếp với cơ sở chính thống để xác minh thông tin.

Công an tỉnh Đăk Lăk vừa triệt phá một vụ cưỡng đoạt tài sản thông qua hình ảnh nhạy cảm, bắt giữ Chảo Láo Tả, ngụ tỉnh Lào Cai. Ngày 26/7, cơ quan chức năng đã thực hiện lệnh bắt giữ đối với Tả để điều tra về hành vi cưỡng đoạt tài sản.

Theo kết quả điều tra, vào năm 2022, Tả đã tạo một tài khoản trên mạng xã hội Facebook và tự xưng có khả năng giải quyết các vấn đề bằng tâm linh dưới cái tên ‘Hoàng Hải Yến’. Một người phụ nữ 36 tuổi ở Đăk Lăk, tin tưởng vào thông tin này, đã chủ động nhắn tin nhờ Tả giúp đỡ để hàn gắn tình cảm gia đình đang gặp khó khăn.

Sau đó, Tả yêu cầu người phụ nữ thực hiện cuộc gọi video khỏa thân với mục đích ‘kiểm tra’, đồng thời hứa hẹn sẽ giúp chị ta hàn gắn gia đình. Tuy nhiên, sau khi có được hình ảnh nhạy cảm của người phụ nữ, Tả đã sử dụng thông tin này để tống tiền nạn nhân. Cụ thể, đối tượng đã đe dọa sẽ đăng tải hình ảnh lên mạng xã hội nếu người phụ nữ không đưa tiền.

Quá trình điều tra cho thấy, từ tháng 10/2022 đến tháng 7/2024, Tả đã chiếm đoạt hơn 4 triệu đồng của người phụ nữ. Hành vi của đối tượng đã gây ra sự bức xúc và lo lắng lớn trong cộng đồng.

Hiện vụ việc đang được cơ quan công an tiếp tục điều tra, làm rõ để xử lý đối tượng theo quy định của pháp luật. Công an tỉnh Đăk Lăk cũng kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác trước các hình thức lừa đảo và tội phạm mới trên không gian mạng, cũng như phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng trong việc phòng chống và tố giác các hành vi vi phạm pháp luật.

Một trường hợp lừa đảo tình cảm táo bạo đã được một cặp đôi người Pháp tiết lộ, khi họ chia sẻ về việc một người đàn ông Bỉ 76 tuổi bị lừa đảo với số tiền lên đến 25.000 bảng Anh. Người đàn ông này, Michel, đã tin rằng mình đã kết nối với hoa hậu Sophie Vouzeland, người từng là á hậu 1 trong cuộc thi Hoa hậu Pháp 2007, qua ứng dụng WhatsApp.

Michel đã bị sốc khi xuất hiện tại nhà của Sophie, tuyên bố rằng anh ta là chồng tương lai của cô. Tuy nhiên, người mà anh ta gặp chính là Fabien, chồng hiện tại của Sophie. Fabien đã chào đón Michel và tiết lộ sự thật sốc về việc Michel đã bị lừa đảo. Cặp đôi đã đăng tải một video về khoảnh khắc này trên mạng xã hội, chia sẻ cuộc trò chuyện của họ với nạn nhân để cảnh báo mọi người về những trò lừa đảo tình cảm.

Trong video, Michel đã chia sẻ về việc anh ta đã tin tưởng vào người mà anh ta nghĩ là Sophie và đã gửi tiền cho cô ấy qua WhatsApp. Tuy nhiên, khi anh ta xuất hiện tại nhà của Sophie, anh ta đã bị sốc và nhận ra rằng mình đã bị lừa đảo. Cặp đôi đã bày tỏ sự cảm thương với nạn nhân và cảnh báo mọi người cần cẩn thận khi sử dụng mạng xã hội.

Hoa hậu Sophie, người đang mang thai, đã bày tỏ sự cảm thương với nạn nhân và cảnh báo mọi người cần cẩn thận khi sử dụng mạng xã hội. Cô ấy đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác minh danh tính của người mà bạn đang giao tiếp trực tuyến và không nên gửi tiền cho những người mà bạn không biết rõ.

Cặp đôi đã kêu gọi mọi người cẩn thận và không nên trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo tình cảm. Họ cũng hy vọng rằng trường hợp này sẽ giúp nâng cao nhận thức về những rủi ro của việc sử dụng mạng xã hội và giúp mọi người tránh khỏi những tình huống tương tự.

Nguồn: Daily Mail