Mỹ đang triển khai một chiến lược nhằm gây sức ép buộc Nga phải chấp nhận ngừng bắn ở Ukraine, thông qua việc sử dụng sức mạnh từ chuỗi cung ứng vũ khí. Chiến lược này được gọi là ‘vũ khí đổi hòa bình’, và nó đang trở thành một phần quan trọng trong nỗ lực ngoại giao của chính quyền Tổng thống Trump.

Đại sứ Mỹ tại NATO, Matthew Whitaker, cho biết Washington sẽ thúc đẩy xuất khẩu khí tài hiện đại cho các đồng minh NATO, qua đó tạo đòn bẩy chính trị – quân sự buộc Điện Kremlin trở lại bàn đàm phán. Ông Whitaker khẳng định rằng Tổng thống Trump là một nhà gìn giữ hòa bình và việc bán vũ khí Mỹ cho các đồng minh NATO giúp tạo sức ép buộc Nga quay lại bàn đàm phán và đảm bảo một lệnh ngừng bắn lâu dài.

Chiến lược này giúp tránh tình trạng thiếu hụt khí tài trong khối, đồng thời tối ưu hóa nguồn lực của Mỹ. Mỹ sản xuất những loại vũ khí và trang bị tinh vi nhất hành tinh, và Ukraine muốn có những khí tài đó để tự vệ trước các cuộc tấn công dữ dội của Nga. Tổng thống Trump cũng đã nói rõ rằng xung đột Ukraine sẽ không thể kết thúc trên chiến trường, và giải pháp cuối cùng phải đến từ bàn đàm phán.

Việc bán vũ khí cho NATO là ‘một cơ hội tài chính lớn cho Mỹ’, cho phép thu hồi phần nào chi phí mà người nộp thuế Mỹ đã chi ra cho cuộc chiến – vốn đã lên tới hàng trăm tỷ USD. Đại sứ Whitaker cũng tiết lộ rằng đặc phái viên của ông Trump, doanh nhân Steve Witkoff, sẽ có mặt tại Moscow vào cuối tuần này, với kỳ vọng chuyến đi có thể mang lại ‘một số kết quả’ trong việc thu hẹp bất đồng giữa Washington và Điện Kremlin.

Kế hoạch này diễn ra trong bối cảnh Mỹ và châu Âu đang tìm kiếm các kênh gây sức ép đa tầng với Nga, từ các gói trừng phạt dầu khí, hạn chế thương mại, tới củng cố năng lực phòng thủ cho Ukraine. Chiến lược ‘vũ khí đổi hòa bình’ của chính quyền Trump vừa là phép thử cho khả năng điều phối trong NATO, vừa là thông điệp gửi tới Moscow rằng các lựa chọn ngoại giao vẫn còn, nhưng sẽ được đặt trên nền tảng sức mạnh răn đe quân sự.

Chiến lược này đang tạo nên một đòn bẩy mới trong nỗ lực gia tăng sức ép đối với Moscow. Thay vì chỉ viện trợ trực tiếp, Mỹ yêu cầu các đồng minh NATO chuyển giao khí tài hiện có cho Ukraine trong khi chính họ mua lại những trang bị Mỹ thay thế. Việc này vừa giúp tránh ‘lỗ hổng’ trong các kho dự trữ của NATO, vừa biến việc tiếp tế thành đòn bẩy ngoại giao để buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cảnh báo về rủi ro dài hạn nếu Washington rút bớt cam kết hoặc trì hoãn chuyển giao, khoảng trống sẽ khó lấp đầy bởi sản xuất nội khối vẫn chưa đủ nhanh và cơ chế phân phối còn rời rạc. Viện Chính sách châu Âu kêu gọi ‘lấp khoảng trống’ bằng một bộ chiến lược tương hỗ: mua thêm trang bị từ Mỹ, tăng sản xuất ở châu Âu và tái đầu tư vào năng lực thiếu hụt.

Tóm lại, việc tăng cường cung cấp vũ khí cũng được gắn với áp lực kinh tế và những tuyên bố đe dọa trừng phạt. Ông Trump công khai đặt ra ‘hạn chót’ và đe dọa các thuế quan mạnh tay đối với Nga, đồng thời kêu gọi NATO và đồng minh tài trợ để ‘bù đắp’ chi phí tiếp viện cho Ukraine.

Thông tin về chiến lược ‘vũ khí đổi hòa bình’ của Mỹ có thể được tìm hiểu thêm tại NATO và các nguồn tin cậy khác về quan hệ quốc tế.

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vừa công bố một gói viện trợ quân sự trị giá 10 tỷ USD, nhắm hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Mục tiêu chính của gói viện trợ này là tăng tốc cung cấp vũ khí và khí tài chiến đấu cần thiết cho Ukraine, qua đó giúp nước này tăng cường khả năng đối phó với các đợt tấn công ngày càng gia tăng từ phía Nga.

Cơ chế viện trợ mới được NATO triển khai dưới tên gọi “ví chiến đấu”. Cơ chế này được tài trợ chủ yếu bởi các quốc gia châu Âu và cho phép chuyển giao nhanh chóng các hệ thống phòng không, pháo binh và đạn dược từ kho vũ khí của Mỹ tới tiền tuyến, mà không cần phải trải qua các thủ tục thông thường. Theo đó, Ukraine sẽ gửi một Danh sách ưu tiên vũ khí (PURL) với tổng giá trị khoảng 500 triệu USD cho mỗi đợt. Các nước thành viên sẽ lựa chọn đóng góp theo khả năng của mình, cả về tài chính lẫn vũ khí.

Điểm đáng chú ý trong cơ chế viện trợ mới này là mô hình “tiền Âu – súng Mỹ”. Theo mô hình này, các nước châu Âu sẽ đóng góp tài chính, nhưng vũ khí hỗ trợ cho Ukraine lại được cung cấp trực tiếp từ kho của Mỹ. Đây là một mô hình hỗ trợ chưa từng có, thể hiện sự phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau giữa các nước thành viên NATO trong nỗ lực hỗ trợ Ukraine.

Động thái tăng viện trợ cho Ukraine diễn ra trong bối cảnh tình hình xung đột tại Ukraine ngày càng trở nên nghiêm trọng. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một tuyên bố cứng rắn bất ngờ khi đặt ra hạn chót ngày 8/8 để Moscow đạt được thỏa thuận hòa paix với Ukraine. Nếu không, Mỹ sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga.

Phía Nga cũng đưa ra phản ứng cứng rắn qua tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin. Ông Putin khẳng định rằng Moscow “không có ý định kết thúc cuộc chiến” và sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi Ukraine đồng ý với các điều kiện mà Moscow đưa ra. Điều này cho thấy sự phức tạp và khó khăn trong việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột tại Ukraine.

Song song với sáng kiến từ NATO, Quốc hội Mỹ cũng đã đề xuất một dự luật quan trọng. Dự luật này cho phép thành lập một quỹ riêng trong Bộ Tài chính Mỹ, với mục đích tiếp nhận nguồn tiền từ các quốc gia châu Âu và bổ sung cho kho vũ khí của Mỹ đã chuyển cho Ukraine. Đây là một bước đi nhằm đảm bảo rằng Mỹ có thể duy trì khả năng hỗ trợ quân sự cho Ukraine trong thời gian tới.

Thông tin chi tiết về gói viện trợ và các biện pháp hỗ trợ khác cho Ukraine vẫn đang được cập nhật.

Vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga đang nổi lên như một điểm nóng đáng chú ý trong mối quan hệ giữa Nga và NATO. Mới đây, Tướng Christopher Donahue, Tư lệnh Lục quân Hoa Kỳ tại Châu Âu và Châu Phi, đã đưa ra nhận định rằng NATO có thể nhanh chóng chiếm đóng vùng lãnh thổ này trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự Nga cho rằng một động thái như vậy sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Vùng Kaliningrad là một khu vực có diện tích nhỏ, tách biệt khỏi phần còn lại của Nga, và được coi là một trung tâm răn đe quan trọng của phương Tây. Tại đây, Nga duy trì một nhóm quân đội hùng mạnh. Nếu NATO tiến hành tấn công vào vùng lãnh thổ này, Moscow sẽ xem đó là một cuộc xâm lược cổ điển và xâm phạm toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

Được biết, theo học thuyết hạt nhân của Nga, trong trường hợp bị xâm lược bằng vũ khí thông thường, nếu điều đó đe dọa đến sự tồn vong của nhà nước Nga, Moscow có thể sử dụng vũ khí hạt nhân. Và rõ ràng, nguy cơ mất vùng Kaliningrad nằm trong phạm vi này. Do đó, một cuộc tấn công vào vùng Kaliningrad sẽ được Moscow coi là một ‘Casus Belli’, tức là vũ khí hạt nhân có thể được sử dụng.

Điều này sẽ dẫn đến một cuộc leo thang xung đột lớn, và hậu quả sẽ rất nghiêm trọng. Vì vậy, các chuyên gia quân sự Nga cảnh báo rằng NATO cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện bất kỳ hành động quân sự nào đối với vùng lãnh thổ này.

Ngược lại, các cuộc tấn công của Ukraine vào các khu vực Belgorod và Kursk của Nga không thể so sánh với một cuộc tấn công của NATO vào vùng Kaliningrad. Các khu vực này tiếp xúc với khu vực chiến sự hiện tại, và trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đang diễn ra, chúng sẽ là mục tiêu tự nhiên của giới chức lãnh đạo Kiev.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các cuộc tấn công vào các khu vực của Nga này do Ukraine trực tiếp thực hiện chứ không phải do Liên minh Bắc Đại Tây Dương, vốn có tiềm năng hạt nhân, nên điều này không tự động dẫn đến sự leo thang căng thẳng quốc tế.

Tóm lại, vùng Kaliningrad là một điểm nóng trong quan hệ giữa Nga và NATO, và một cuộc tấn công vào vùng lãnh thổ này sẽ có hậu quả nghiêm trọng. NATO cần phải xem xét kỹ lưỡng và cân nhắc các bước đi tiếp theo để tránh những hậu quả không mong muốn.

Ngoại trưởng Áo, bà Meinl-Reisinger, đã lên tiếng về khả năng nước này gia nhập liên minh quân sự NATO trong bối cảnh căng thẳng ở Ukraine leo cao. Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2/2022, các quan chức Áo đương nhiệm và tiền nhiệm đã nhiều lần bày tỏ quan tâm đến việc đánh giá lại tư cách thành viên tiềm năng của Áo trong NATO, bất chấp việc Áo đã duy trì quan điểm trung lập kể từ năm 1955.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Welt của Đức, Ngoại trưởng Meinl-Reisinger nhấn mạnh rằng chỉ sự trung lập thôi không thể bảo vệ được Áo. Bà cho rằng Áo cần có năng lực tự vệ mạnh mẽ hơn và quan hệ đối tác an ninh sâu sắc hơn. Ngoại trưởng Áo cũng bày tỏ sự cởi mở với việc có một cuộc tranh luận công khai về tương lai của chính sách an ninh và quốc phòng của nước này.

Mặc dù hiện tại, đa số thành viên quốc hội và dân chúng Áo không ủng hộ việc gia nhập NATO, nhưng bà Meinl-Reisinger tin rằng cuộc tranh luận này có thể mang lại nhiều kết quả tích cực. Áo hiện không phải là thành viên của NATO nhưng đã tham gia vào nhiều sứ mệnh hòa bình do Liên minh châu Âu (EU) dẫn đầu và ủng hộ Chính sách an ninh và quốc phòng chung của EU.

Theo Ngoại trưởng Meinl-Reisinger, việc trung lập không nên bị hiểu nhầm là thụ động. “Chúng ta không thể ngồi yên và nói rằng nếu chúng ta không làm gì với ai, thì sẽ không ai làm gì với chúng ta. Thế giới đã thay đổi,” bà phát biểu. Điều này cho thấy rằng Áo đang xem xét lại quan điểm trung lập của mình trong bối cảnh tình hình an ninh châu Âu đang biến động.

Sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, Phần Lan và Thụy Điển đã đưa ra quyết định lịch sử xin gia nhập NATO. Phần Lan trở thành thành viên thứ 31 của NATO vào tháng 4/2023 và Thụy Điển gia nhập liên minh vào tháng 3/2024. Ukraine cũng đã nộp đơn xin gia nhập NATO theo thủ tục nhanh chóng vào tháng 9/2022. Tuy nhiên, triển vọng NATO kết nạp Ukraine hiện vẫn còn rất mờ nhạt.

Những phát biểu của Ngoại trưởng Meinl-Reisinger cho thấy Áo đang tích cực xem xét các lựa chọn an ninh của mình và có thể sẽ tiếp tục tham gia vào các cuộc tranh luận về chính sách an ninh và quốc phòng trong thời gian tới. Điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ của Áo với các tổ chức an ninh và quân sự khác, cũng như quan điểm trung lập lâu dài của nước này.