Ngày 1/8, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ Đặng Xuân Phong cùng các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy đã có buổi làm việc với Sở Y tế để nghe báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị của Sở và đề xuất chiến lược phát triển ngành Y tế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Lãnh đạo Sở Y tế cho biết, ngành Y tế Phú Thọ hiện được tổ chức với hệ thống đa tầng, bao gồm các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa, trung tâm y tế khu vực, trạm y tế và cơ sở giáo dục y khoa. Toàn tỉnh có gần 17.704 cán bộ y tế, hơn 30 trung tâm y tế khu vực với tổng công suất hơn 8.300 giường bệnh, cùng hàng trăm trạm y tế cấp xã. Về năng lực chuyên môn, một số bệnh viện tuyến tỉnh đã được xếp vào nhóm chuyên sâu, tuy nhiên các bệnh viện khác chủ yếu hoạt động ở cấp cơ bản.

Công tác bảo vệ sức khỏe Nhân dân đã đạt được những chỉ số tích cực, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân đạt cao. Hệ thống y tế đã triển khai bệnh án điện tử tại 72,2% cơ sở khám chữa bệnh công lập và phấn đấu hoàn thành 100% vào tháng 9/2025. Tuy nhiên, ngành vẫn đối mặt nhiều khó khăn, tỷ lệ bác sĩ/vạn dân mới đạt 13,42, một số chỉ tiêu như tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi vẫn cao hơn bình quân cả nước.

Về định hướng phát triển, ngành Y tế tỉnh Phú Thọ xác định đến năm 2030 sẽ đạt trên 50 giường bệnh và 16 bác sĩ trên mỗi vạn dân; tỷ lệ người dân tham gia BHYT vượt 95%. Tầm nhìn đến 2045 là xây dựng hệ thống y tế đồng bộ, hiện đại, chủ động phòng bệnh từ sớm và phát triển các chuyên ngành kỹ thuật cao theo hướng hội nhập quốc tế.

Để hiện thực hóa các mục tiêu trên, ngành đề xuất 6 nhóm nhiệm vụ giải pháp trọng tâm, bao gồm kiện toàn tổ chức, tuyên truyền nâng cao ý thức người dân, tăng cường đầu tư nâng cấp cơ sở y tế tuyến tỉnh, đẩy mạnh xã hội hóa – thu hút doanh nghiệp dược – thiết bị y tế, phát triển y học cổ truyền gắn với vùng dược liệu và thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện. Về chính sách, Sở Y tế kiến nghị HĐND và UBND tỉnh ban hành các nghị quyết liên quan đến chế độ thu hút – đào tạo nhân lực, hỗ trợ thực hiện các tiêu chí quốc gia về y tế xã, phát triển bảo hiểm y tế toàn dân, nâng tỷ lệ chi ngân sách cho y tế lên tối thiểu 7%.

Tổng nhu cầu vốn đầu tư công cho ngành y tế giai đoạn 2026–2030 dự kiến là gần 25.200 tỷ đồng. Tại buổi làm việc, các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy đã thảo luận làm rõ thêm về một số kiến nghị của ngành Y tế về cơ chế, chính sách hỗ trợ từ nguồn ngân sách của tỉnh, việc đầu tư mở rộng, nâng cấp, cơ sở vật chất, trang thiết bị, huy động nguồn lực xã hội hóa trong lĩnh vực y tế, việc tuyển dụng cán bộ, nhân viên y tế.

Kết luận buổi làm việc, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Đặng Xuân Phong ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những kết quả, nỗ lực của ngành Y tế đạt được trong thời gian qua. Đồng chí nhấn mạnh, ngành Y tế cần đoàn kết, thống nhất, đổi mới đồng bộ, toàn diện, mang tính đột phá, đặt ra các mục tiêu để phấn đấu, phải bắt đầu từ đổi mới tư duy, nhìn nhận rộng, tư duy phải sâu, có tầm nhìn chiến lược, kế hoạch hành động cụ thể.

Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các cơ quan chức năng quan tâm. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

Vai trò của CNTT và CĐS trong lãnh đạo và chỉ đạo ngành Y tế đã được thể hiện rõ qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

CĐS đã giúp tối ưu hóa nguồn lực và quy trình hành chính trong ngành Y tế. Việc tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp đã giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn.

Một điển hình về CĐS tại tuyến y tế cơ sở là tỉnh Ninh Bình, nơi đã triển khai hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn. Điều này đã giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện, minh chứng cho hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Có thể thấy, CĐS và ứng dụng CNTT đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo ngành Y tế. Với sự hỗ trợ của công nghệ, ngành Y tế có thể cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân và đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của cộng đồng.

Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI), đang mở ra những tiềm năng to lớn cho ngành y tế toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, con đường này vẫn còn nhiều thách thức. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và hướng đi trong công cuộc chuyển đổi số y tế.

GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Thứ hai, về chính dữ liệu, chúng ta thường nói y tế là một kho dữ liệu khổng lồ, nhưng đó có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người luôn có xu hướng làm những việc dễ, quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang diễn ra. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế.

Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này.