Xuân Đài, một xã đặc biệt khó khăn tại huyện Sơn Dương, tỉnh Phú Thọ, đang nổi lên như một điểm đến du lịch sinh thái đầy hứa hẹn. Với diện tích 209,59 km2 và dân số trên 15.000 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 91%, Xuân Đài là xã đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, địa phương này sở hữu lợi thế vô cùng quý giá: Vườn Quốc gia Xuân Sơn, một ‘Bảo tàng thiên nhiên’ khổng lồ.

Vườn Quốc gia Xuân Sơn với 15.000 ha nằm gọn trong địa giới hành chính xã, là nơi hội tụ sự đa dạng sinh học phong phú với 1.264 loại thực vật và 370 loài động vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm. Nhiệt độ trung bình lý tưởng từ 22-23 độ C tạo điều kiện thuận lợi cho hệ sinh thái phát triển.

Trong giai đoạn 2021-2025, Xuân Đài đã chứng kiến những bước phát triển đáng khích lệ. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 27,7 tỷ đồng, với tỷ lệ tăng bình quân hàng năm 10,3%. Tổng vốn đầu tư đạt 1.194,3 tỷ đồng, tăng bình quân 11,9%/năm. Sự phát triển của các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh dịch vụ đã góp phần tạo thêm nhiều việc làm và thu nhập cho người dân.

Để khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch, xã Xuân Đài đã tập trung đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng. Nhiều hạng mục công trình phục vụ du lịch đã được cải tạo, nâng cấp và hoàn thiện như đường giao thông, điểm dừng chân, biểu tượng cổng chào làng du lịch cộng đồng.

Giai đoạn 2020-2025, Xuân Đài đã đón trên 30 nghìn lượt khách đến tham quan, trong đó hơn 5 nghìn lượt khách lưu trú qua đêm. Hiện tại, trên địa bàn có 11 nhà nghỉ Homestay đang hoạt động, với khả năng phục vụ khoảng 800 lượt khách.

Trong thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Xuân Đài xác định mục tiêu trọng tâm là tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, chủ động, linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo; khai thác hiệu quả các nguồn lực; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và phát huy vai trò chủ thể của người dân trong phát triển kinh tế – xã hội.

Mục tiêu là nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, đồng thời chú trọng việc áp dụng khoa học công nghệ và đầu tư phát triển, quảng bá hình ảnh du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái Vườn Quốc gia Xuân Sơn. Trong giai đoạn 2025-2030, Xuân Đài phấn đấu xây dựng được 1 mô hình du lịch cộng đồng điển hình tại Xuân Sơn, làm tiền đề để nhân rộng và phát triển bền vững.

Với những định hướng rõ ràng, sự đầu tư có trọng điểm và tinh thần đoàn kết của toàn thể Nhân dân, Xuân Đài đang từng bước khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch, không chỉ là một điểm đến hấp dẫn mà còn là hình mẫu về phát triển bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân vùng cao.

Những nỗ lực không ngừng của người Mông tại xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu, đã mang lại những kết quả tích cực trong việc phát triển kinh tế bền vững. Với sự hỗ trợ từ Đảng và chính quyền địa phương, người dân đã thay đổi tư duy sản xuất, tiếp cận những tiến bộ khoa học kỹ thuật và đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng.

Xã Mường Kim, được thành lập trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và quy mô dân số của 4 xã, đã mở ra không gian phát triển mới cho người dân. Sự gần gũi và sát sao của cán bộ với nhân dân đã giúp giải quyết kịp thời các vướng mắc và khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh để thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển. Hiện nay, xã Mường Kim có 16 bản, với 540 hộ và 3.561 nhân khẩu người Mông, tập trung ở các bản như Huổi Pắc, Pá Khoang, Hô Ta, Tu San.

Để thay đổi tập quán canh tác lạc hậu, địa phương đã tuyên truyền, vận động nhân dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Nhiều giống cây trồng có năng suất và giá trị kinh tế cao như chè, chanh leo, đào chín sớm, lê, mắc-ca, quế đã được đưa vào gieo trồng. Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã giúp người dân tăng thu nhập và cải thiện đời sống.

Bên cạnh đó, người Mông ở xã Mường Kim đã đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm thông qua đầu tư homestay, giữ gìn nghề truyền thống và xây dựng, duy trì chợ phiên Nậm Pắt. Chợ phiên Nậm Pắt đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách, mang lại thu nhập cho người dân.

Diện mạo các bản người Mông ở Mường Kim đã thay đổi đáng kể với giao thông đến trung tâm xã được nâng cấp, mở rộng và các bản có nhà văn hóa, trường học được đầu tư kiên cố. Ông Lò Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Kim, cho biết cấp ủy, chính quyền xã đã bàn bạc và phân vùng phát triển theo từng thành phần dân tộc. Đối với đồng bào Mông, xã vận động bà con phát triển cây chè, cây ăn quả ôn đới và tập trung quảng bá, thu hút đầu tư, huy động nguồn lực phát triển hệ thống homestay, điểm du lịch và du lịch cộng đồng theo hướng bền vững.

Với sự đoàn kết và đồng lòng của người dân, xã Mường Kim đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Những kết quả tích cực từ việc thay đổi tư duy sản xuất và phát triển du lịch cộng đồng đã mang lại hy vọng cho một tương lai tốt đẹp hơn cho người Mông tại đây.

Chiều ngày 15/7, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức hội thảo với chủ đề ‘Phát triển nông nghiệp bền vững gắn với bảo vệ môi trường’. Hội thảo này nằm trong khuôn khổ chương trình giám sát chuyên đề của Quốc hội, nhằm tìm ra các giải pháp để phát triển nông nghiệp bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp.

Trong bối cảnh hiện nay, khi mà tài nguyên đất nước và đa dạng sinh học đang suy giảm nghiêm trọng, ô nhiễm môi trường nông thôn và khu vực sản xuất nông nghiệp đang gia tăng, các đại biểu tham dự hội thảo nhận định rằng ngành nông nghiệp nước ta cần phải chuyển đổi mô hình phát triển từ khai thác tối đa sang phát triển hài hòa bền vững. Điều này đòi hỏi sự chuyển đổi từ chú trọng sản lượng sang chú trọng chất lượng, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Phát triển nông nghiệp bền vững không chỉ là yêu cầu tất yếu từ thực tiễn mà còn là trách nhiệm của Việt Nam trong việc thực hiện cam kết quốc tế, đặc biệt là mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Hội thảo là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học, các tổ chức nghiên cứu, đào tạo doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách cùng trao đổi, chia sẻ tri thức thực tiễn và tầm nhìn để kiến tạo một nền nông nghiệp phát triển xanh, sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cho biết hiện nay Học viện triển khai đào tạo hơn 70 ngành học, trong đó có các ngành mũi nhọn như khoa học, môi trường quản lý đất đai, công nghệ sinh học, phát triển nông thôn bền vững. Giai đoạn 2015-2025, Học viện đã công bố hơn 100 sản phẩm khoa học và công nghệ được cấp văn bằng sở hữu trí tuệ hoặc công nhận tiến bộ kỹ thuật. Nhiều công trình trong số đó hướng tới giảm phát thải, tái tạo tài nguyên, cải thiện môi trường sinh thái.

Ông Nguyễn Quốc Mạnh, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, đề nghị rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện đồng bộ về sản xuất trồng trọt, bền vững, hữu cơ và sản xuất nông nghiệp sinh thái tuần hoàn, lồng ghép với yếu tố bảo vệ môi trường. Ông cũng đề nghị tham mưu ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp sản xuất thuốc bảo vệ thực vật sinh học, các chế phẩm hữu cơ, tăng cường đầu tư nghiên cứu, phát triển các tiến bộ kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Các đại biểu cũng đề nghị hoàn thiện hành lang pháp lý, đầu tư tài chính xanh, phát triển các cơ sở đào tạo, nghiên cứu để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực nông nghiệp, có những cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân thực hiện nông nghiệp xanh.

Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, cho rằng vấn đề chính không phải là vấn đề kỹ thuật mà chính là vấn đề chính sách để đưa vào cuộc sống. Ông đề nghị quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ tầng, hướng dẫn cho nông dân tập huấn, liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh rằng nông nghiệp tuần hoàn không bắt đầu từ đỉnh cao mà từ nền tảng. Muốn phát triển bền vững hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, không thể chờ hoàn thiện thể chế, ngân sách đủ đầy mới bắt đầu vào việc, phải bắt đầu từ từng hộ nông dân làm được việc nhỏ nhất, từng cán bộ khuyến nông nói bằng ngôn ngữ dễ hiểu nhất, từng trường, viện nghiên cứu giải pháp thiết thực nhất. Sắp tới, Quốc hội tiếp tục ưu tiên sửa đổi, bổ sung các luật liên quan để tháo gỡ rào cản, hỗ trợ đầu tư xanh và tăng cường giám sát thực thi, đảm bảo nền nông nghiệp Việt Nam không chỉ đạt mục tiêu tăng trưởng mà còn góp phần thực hiện tầm nhìn phát triển quốc gia đến năm 2045.