Việc ứng dụng công nghệ số trong giám sát rừng đã mang lại hiệu quả đáng kể trong công tác bảo vệ rừng tại tỉnh Quảng Ngãi. Nhờ đó, các hành vi xâm hại và cháy rừng đã được phát hiện và ngăn chặn kịp thời, nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ rừng.

Tại khu vực rừng phòng hộ Trà Veo, Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, xã Tây Trà đã áp dụng ứng dụng Smart trên điện thoại thông minh vào công tác tuần tra rừng. Trước đây, thông tin và dữ liệu của mỗi chuyến tuần tra rừng được ghi chép bằng tay, nhưng hiện nay, với ứng dụng Smart, các thông tin này được cập nhật một cách nhanh chóng và chính xác. Tổ trưởng Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, ông Hồ Văn Sáu, cho biết ứng dụng Smart đã giúp tổ cập nhật thông tin tuyến đường, khoảnh rừng, tiểu khu mà tổ đã đi qua.

Khi phát hiện bẫy thú, dấu vết động vật, người lạ trong lâm phận hay nguy cơ xâm hại, cháy rừng, các thành viên trong tổ tuần tra có thể nhanh chóng cập nhật lên ứng dụng để làm cơ sở báo cáo. Nhờ đó, hàng nghìn héc ta rừng giao khoán cho cộng đồng ở đây được bảo vệ nghiêm ngặt, không xảy ra cháy rừng hay mất rừng. Ông Sáu cho hay, ứng dụng Smart đã giúp tổ cộng đồng bảo vệ rừng thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả hơn.

Ông Châu Văn Tạo, nhân viên Trạm Quản lý bảo vệ rừng khu tây Trà Bồng, cho biết hầu hết các thành viên tổ cộng đồng bảo vệ rừng trên địa bàn đã thành thạo thao tác trên ứng dụng Smart. Ứng dụng này giúp cơ quan quản lý biết được các thành viên của tổ cộng đồng bảo vệ rừng đang tuần tra ở tọa độ nào, tiểu khu nào, tránh trường hợp cộng đồng nhận giao khoán không đi tuần tra nhưng vẫn khai báo đi tuần tra.

Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 1,06 triệu ha rừng, trong đó rừng phòng hộ có diện tích hơn 308.700 ha, rừng đặc dụng hơn 93.200 ha, rừng sản xuất hơn 663.300 ha. Để quản lý và bảo vệ rừng, ngành lâm nghiệp tỉnh đã ứng dụng các phần mềm Mapinfo, Microstation, Flycam, QGIS, FRMS và công nghệ viễn thám để giám sát toàn bộ diện tích rừng tự nhiên từ trên cao.

Ông Nguyễn Khánh Ngọc, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ngãi, cho biết việc ứng dụng khoa học và công nghệ đã và đang hỗ trợ tích cực cho lực lượng kiểm lâm tỉnh thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng và phòng, chống cháy rừng. Trong năm 2025, tỉnh Quảng Ngãi đã xảy ra 2 vụ cháy rừng, nhưng không gây thiệt hại về rừng.

Hiện tại, Chi cục Kiểm lâm đang thử nghiệm 5 camera cảm biến nhiệt, khói cảnh báo cháy rừng sớm tại 5 khu vực có nguy cơ cháy cao trên địa bàn tỉnh, với thiết bị này, khu vực kiểm soát có thể lên đến vài trăm ha. Đồng thời, trang bị 17 flycam phục vụ tuần tra rừng, giám sát tài nguyên rừng và chỉ huy chữa cháy rừng.

Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết, việc ứng dụng khoa học và công nghệ đã giúp ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên rừng. Diện tích rừng ngày càng được quản lý, bảo vệ chặt chẽ hơn. Trong thời gian tới, Chi cục sẽ triển khai các lớp tập huấn về ứng dụng công nghệ số trong quản lý, bảo vệ rừng, phát huy hiệu quả cao nhất các máy móc, trang thiết bị công nghệ đã được trang bị.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội vừa tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của Hội đồng Nhân dân thành phố về Đề án ‘Thành lập sàn giao dịch công nghệ Hà Nội’ (đề án 1442). Hội nghị đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia và nhà khoa học, những người đã đóng góp nhiều ý kiến tích cực và xây dựng về đề án này.

Các chuyên gia tham dự hội nghị đã đánh giá cao việc thành lập sàn giao dịch công nghệ Hà Nội, cho rằng đây là một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ tại Hà Nội. Sàn giao dịch công nghệ sẽ là nơi diễn ra các hoạt động giới thiệu, chào bán, mua bán, chuyển nhượng, cho thuê công nghệ và cung cấp các dịch vụ trung gian như tư vấn, thẩm định, định giá, phản biện công nghệ và tư vấn pháp lý.

Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội, ông Phan Văn Phúc, cho biết rằng Hà Nội hiện là trung tâm khoa học công nghệ lớn nhất cả nước. Thành phố đã quan tâm đến việc đầu tư vào sàn giao dịch công nghệ từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, mô hình này cần được nghiên cứu bổ sung và điều chỉnh để phù hợp với xu thế phát triển và yêu cầu thực tiễn.

Tiến sĩ Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, đã đề nghị đề án cần làm rõ hơn về việc UBND thành phố đầu tư hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật của sàn và sở hữu chúng. Ông cũng đặt ra câu hỏi về việc cơ sở vật chất do Nhà nước đầu tư và làm chủ sở hữu thì được bảo toàn vốn như thế nào.

Tiến sĩ Lê Văn Hoạt, nguyên Phó Chủ tịch HĐND thành phố, cũng góp ý về cơ cấu tổ chức và nguồn vốn thành lập sàn giao dịch công nghệ Hà Nội. Ông cho rằng các quy định cần nhất quán và cần có vốn nhà nước để đảm bảo cho sàn hoạt động hiệu quả.

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội, Nguyễn Lan Hương, đã đánh giá cao các ý kiến góp ý của các chuyên gia và nhà khoa học. Bà cho biết sẽ chắt lọc các nội dung để tổng hợp và cụ thể hóa những nội dung đóng góp vào dự thảo Nghị quyết.

Bà Nguyễn Lan Hương cũng đề nghị đề án cần làm rõ hơn những quy định về kiểm soát, truy vết, giám sát tài sản công đưa lên sàn, bảo đảm chống thất thoát, lãng phí và tiêu cực. Đồng thời, tăng cường sự phối hợp giữa các sở, ban, ngành liên quan để bảo đảm nguồn vốn được sử dụng hiệu quả, đúng mục đích, không chồng chéo.

Về vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội, bà Nguyễn Lan Hương đề nghị đề án quy định rõ hơn cơ chế giám sát để Mặt trận tham gia vào quá trình vận hành của sàn, góp phần để sàn phát triển bền vững và đóng góp cho sự phát triển chung của Thủ đô.

Trong nỗ lực khắc phục các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) liên quan đến quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao ý thức của ngư dân trong việc thực hiện các quy định chống khai thác IUU. Trung tâm Quản lý khai thác các công trình thủy sản đã tích cực tuyên truyền pháp luật, kiểm tra, giám sát tại cảng, đặc biệt là việc chứng nhận sản lượng và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác.

Ông Nguyễn Kim Long – Giám đốc Trung tâm Quản lý khai thác các công trình thủy sản cho biết, toàn tỉnh hiện có 9 cảng cá, trong đó có 3 cảng cá loại II và 6 cảng cá loại III, với tổng số 133 người, là lực lượng chủ công giám sát và truy xuất nguồn gốc thủy sản toàn tỉnh. Trung tâm đã ứng dụng công nghệ số vào kiểm soát và truy xuất nguồn gốc thủy sản, đặc biệt là ứng dụng hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT).

Đến nay, đã bố trí cán bộ phụ trách vận hành, hướng dẫn và hỗ trợ chủ tàu, thuyền trưởng và các doanh nghiệp thu mua, chế biến đăng nhập tài khoản eCDT trên 4 máy tính bảng kiosk cài đặt phần mềm eCDT được lắp đặt tại các văn phòng đại diện thanh tra, kiểm soát nghề cá ở các cảng. Cảng cá Hòn Rớ là một trong những cảng cá đầu tiên ứng dụng hệ thống eCDT vào kiểm soát và truy xuất nguồn gốc thủy sản.

Ông Nguyễn Văn Ba – Trưởng ban Quản lý Cảng cá Hòn Rớ cho biết, 100% chủ tàu cá, thuyền trưởng đã thực hiện cài app eCDT, xác nhận sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng, truy xuất nguồn gốc thủy sản xuất khẩu mà doanh nghiệp thu mua thông qua cảng. Tính đến ngày 3-7, hệ thống eCDT Cảng cá Hòn Rớ đã ghi nhận 2.056 lượt tàu xuất cảng, 2.009 lượt tàu cập cảng; sản lượng thủy sản qua cảng đạt 8.900 tấn; đã cấp 2.183 giấy biên nhận, 211 giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác với sản lượng hơn 5.137 tấn.

Mặc dù các cấp, ngành đã phối hợp tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật sâu rộng, song hiện nay vẫn còn một bộ phận ngư dân chưa thực hiện đăng ký tàu cá cập cảng, rời cảng và ghi nộp nhật ký, báo cáo khai thác theo quy định. Ông Nguyễn Kim Long cho biết, xác định việc ghi nhật ký khai thác và truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử là yêu cầu cấp bách để minh bạch hóa sản lượng khai thác, góp phần gỡ ‘thẻ vàng’ IUU theo khuyến nghị của Đoàn kiểm tra EC.

Trung tâm Quản lý khai thác các công trình thủy sản sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục mở các lớp tập huấn, hướng dẫn sử dụng phần mềm eCDT cho ngư dân, chủ tàu, doanh nghiệp tại các cảng cá. Tính đến đầu tháng 7-2025, toàn tỉnh có 1.295 tàu cá trên 15m đã thực hiện áp dụng eCDT; hệ thống eCDT ghi nhận có 6.893 lượt tàu xuất cảng, 6.678 lượt tàu cập cảng; sản lượng thủy sản qua cảng 16.262 tấn; đã cấp 2.263 giấy biên nhận, 211 giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác và 18 giấy chứng nhận thủy sản khai thác.

Việc ứng dụng công nghệ số vào kiểm soát và truy xuất nguồn gốc thủy sản đã góp phần nâng cao ý thức của ngư dân trong việc thực hiện các quy định chống khai thác IUU, giúp tỉnh tiến gần hơn đến mục tiêu gỡ ‘thẻ vàng’ IUU theo khuyến nghị của EC. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn và hỗ trợ ngư dân, chủ tàu, doanh nghiệp trong việc thực hiện các quy định về chống khai thác IUU.